تبلیغات
ترجمه کلیه متون در کمترین وقت و بالاترین کیفیت توسط مترجمین باسابقه
09139324160
برابریابی معنایی در ترجمه(فرزانه فرحزاد)
مترجم تازه کار در زمینۀ برابریابی برای کلمات با مشکلات گوناگونی مواجه میشود. نخست آنکه ممکن است برای یک کلمه در متن مبدأ بیش از یک معادل در زبان مقصد وجود داشته باشد. در چنین مواردی مترجم به چند علت ممکن است در انتخاب مناسب ترین آنها به راه خطا برود یا دچار تردید شود:
-نفهمیدن معنای درست کلمه در متن مورد ترجمه
اشکال در فهم معناها و معادلهایی که در زبان مقصد برای کلمۀ مورد نظر وجود دارد؛ در این گونه موارد باید به فرهنگ های زبان مقصد مراجعه شود.برای نمونه در فرهنگ دوزبانه در برابر مدخل Rock چندین معادل ذکر شده ، از جمله تخته سنگ،صخره،نخ،دشک یا فرموک...مسلم است که وقتی مترجم کم تجربه نمی داند که دشک یا فرموک در فارسی چه معنایی دارد باید به فرهنگ فارسی مراجعه کند. اما متأسفانه این هم یکی از عاداتی است که کمتر رواج دارد.
-معادالهایی که مترجمان تازه کار از پیش به ذهن سپرده اند،غالبا دست و پاگیرشان میشود،چنان که به رغم نامأنوس شدن ترجمۀ یک جمله و گاه حتی نامعقول شدن آن،درصدد جستجوی معناها و معادلهای دیگر بر نمی آیند. برای نمونه،مترجم تازه کاری که برای کلمۀ"Spirit" معادل"روح"را به ذهن سپرده، ممکن است جملۀ اصطلاحی "He is in high spirits today" را بر اثر سهل انگاری چنین ترجمه کند:"امروز او روح والایی دارد" یا مثلا "امروز او روحیۀبالایی دارد"،حال آنکه صرفنظر از مغلوط بودن این جمله ها،اگر کلمۀ spirits رادرفرهنگ انگلیسی-انگلیسی جستجو کند، متوجه میشود که با spirit متفاوت است. جملۀ فوق را که معنای اصطلاحی است دارد باید چنین ترجمه کرد:"امروز خیلی سرحال است".
دیگر آنکه "نباید در برابر هر کلمۀ زبان مبدأ همواره یک معادل واحد در زبان مقصد به کار برده شود،زیراهر کلمه در بافتهای معنایی مختلف معادلهای مختلفی دارد"(نایدا1974،ص25).برای نموه، کلمه های control و system در زبان انگلیسی معنای مشخصی دارند، اما در زبان فارسی ، برچسب بافت معنایی، برای هریک معادلهای متعددی یاوجود دارد یا پذیرفته شده است، که هر کدام در جای خود بسیار رایج و گویاست وباید همان را بکار برد.
به نمونه های زیر توجه کنید:
Government system نظام حکومتی
Solar system منظومۀ شمسی
Nervous system دستگاه عصبی
Volume control پیچ تنظیم صدا
Self-control خویشتن داری
Control tower برج مراقبت
Control group گروه گواه
انتخاب نزدیکترین معادل
چنان که گفته شد،هرگاه مترجم برای یافتن معادل مناسب به فرهنگ دوزبانه مراجعه کند، در برابر هر مدخل مجموعه ایی از مترادف های زبان مقصد را میبیند و ممکن است برای انتخاب معادل دقیق دچار تردید میشود.به نمونه های زیر توجه کنید:
1.a pain in the knee
2.spare no pains
وقتی برای یافتن معادل pain به فرهنگ Advance learners مراجعه میکنیم، توضیح زیر را در برابر مدخل pain میبینیم:
Pain:suffering of mind or body
پس از دیدن این توضیح ممکن است یا دو کلمۀ "درد" و "رنج" را در فارسی به خاطر بیاوریم و یا به فرهنگ دوزبانه مراجعه کنیم. فرهنگ دو جلدی آریانپور معادلهای فارسی زیر را برای آن ذکر می کند:
-درد
-رنج
-مصیبت
محنت
که همه در زبان فارسی کم و بیش مترادف به حساب می آیند. کدام یک را باید در ترجمۀ جمله های 1و2 بکار برد؟
یکی از دقیقترین شیوه ها این است که "وجوه اشتراک و وجوه افتراق معنایی هر یکاز معادل هارا فهرست کنیم"(نایدا،1974،ص64).
|
|
درد
|
رنج
|
مصیبت
|
محنت
|
|
وجه اشتراک
|
احساس ناخوشایند
|
احساس ناخوشایند
|
احساس ناخوشایند
|
احساس ناخوشایند
|
|
وجه افتراق
|
غالبا جسمی
|
هم جسمی و هم روحی
|
روحی
|
روحی
|
با بررسی این اطلاعات در میابیم که در جملۀ شمارۀ 1 بهتر است pain "درد" ترجمه کنیم و در جملۀ شمارۀ 2"رنج":
1. زانو درد
2. هر رنجی را بر خود هموار کردن
می پسندم 1 نمی پسندم 0
تعداد بازديد : 2061
تاریخ انتشار: شنبه 23 ارديبهشت 1391 ساعت: 10:50
برچسب ها : برابر یابی معنایی,گروه مترجمین لیان,
تعداد بازديد : 2061
تاریخ انتشار: شنبه 23 ارديبهشت 1391 ساعت: 10:50
برچسب ها : برابر یابی معنایی,گروه مترجمین لیان,
آمار مطالب
کل مطالب : 39
آمار کاربران
آمار بازدید
.gif){kind=small}
- 1391/12/13
